Wanneer je aangewezen wilt worden als een ANBI, dan moet je aan een aantal voorwaarden voldoen. In deze blog beschrijven we welke voorwaarden dat zijn.
De ANBI moet voldoen aan alle volgende voorwaarden:[1]
Wanneer ANBI
- Een instelling kan alleen een ANBI zijn als zij zich voor minstens 90% inzet voor het algemeen belang. Dit is de 90%-eis. Het is niet altijd meteen duidelijk of een instelling aan deze eis voldoet. Dit bekijkt de belastingdienst van geval tot geval.
- Een ANBI mag geen winst maken met het geheel van haar algemeen nuttige activiteiten. Een instelling die commerciële tarieven vraagt voor deze activiteiten kan geen ANBI zijn.
- Een instelling kan alleen een ANBI zijn als de instelling en de mensen die daar rechtstreeks bij betrokken zijn, voldoen aan de volgende integriteitseisen:
- de instelling en mensen die daar rechtstreeks bij betrokken zijn, mogen niet aanzetten tot haat of het gebruik van geweld;
- bestuurders, leidinggevenden en gezichtsbepalende personen mogen hiervoor in de afgelopen 4 jaar niet zijn veroordeeld.
Vermogen instelling
- Een natuurlijk persoon of een rechtspersoon in de functie van bestuurder en/of beleidsbepaler mag niet over het vermogen van de instelling beschikken alsof het zijn eigen vermogen is. Dit heet het ‘beschikkingsmachtscriterium’. Dit criterium verzekert (onder andere) dat de instelling onafhankelijk is van donateurs en begunstigden. Bestuurders en beleidsbepalers mogen daarom geen meerderheid in de zeggenschap hebben over het vermogen van de instelling. De onafhankelijke besluitvorming moet gewaarborgd worden. Dit gebeurt bijvoorbeeld door een bestuur van minstens 3 personen met gelijkheid van stemmen.
- De instelling mag niet meer vermogen aanhouden dan redelijkerwijs nodig is voor het werk van de instelling. Daarom moet het eigen vermogen beperkt blijven. Dit heet het ‘bestedingscriterium’. Met het bestedingscriterium wordt niet-redelijke vermogensvorming (oppotten van vermogen) voorkomen.
Welk vermogen mag een ANBI in ieder geval aanhouden?
- Vermogen dat als legaat (via een erfenis) of schenking is ontvangen. Voorwaarde is dat de overledene of schenker heeft bepaald dat alleen het rendement uit dat vermogen mag worden gebruikt voor het doel van de ANBI. Zo’n vermogen wordt ook wel stamvermogen genoemd. Het rendement moet uiteraard wel worden besteed voor het doel van de ANBI. Het rendement mag niet als vermogen worden aangehouden.
- Vermogen dat nodig is voor het doel van de ANBI. Denk bijvoorbeeld aan een door een ANBI in stand te houden natuurgebied of gebedshuis.
- Vermogen dat nodig is om het doel te realiseren. Bijvoorbeeld een eigen bedrijfspand of een eigen opslagplaats voor hulpgoederen.
- Een redelijk vermogen dat nodig is om de continuïteit te waarborgen. Hierbij mag de ANBI rekening houden met schommelingen in de inkomsten of toekomstige rendementen.
Beloning en beleidsplan
- De beloning voor bestuurders is beperkt tot een onkostenvergoeding of minimale vacatiegelden. Bestuurders of leden van de raad van toezicht mogen alleen een vergoeding voor gemaakte onkosten ontvangen. Ook mogen ze vacatiegeld ontvangen dat niet bovenmatig is. Gemaakte onkosten zijn kosten die bestuursleden redelijkerwijs hebben door hun functie bij de instelling. Vacatiegeld is een vergoeding die bestuursleden ontvangen voor de vervulling van hun functie. Denk hierbij aan het voorbereiden en bijwonen van vergaderingen.
- De instelling heeft een actueel beleidsplan. Dit plan geeft inzicht in de manier waarop de ANBI het werk uitvoert om haar doelstelling te bereiken. Het plan mag ook een meerjarig beleidsplan zijn. Het moet inzicht geven in:
- het werk dat de instelling doet;
- de manier waarop de instelling geld werft;
- het beheer van het vermogen van de instelling;
- de besteding van het vermogen van de instelling.
Beheerskosten en administratieve verplichtingen
- De instelling heeft een redelijke verhouding tussen kosten en bestedingen. De beheerskosten moeten in redelijke verhouding staan tot de bestedingen. Wat ‘redelijk’ is, is (onder andere) afhankelijk van de aard van de ANBI. Zo heeft een instelling die fondsen werft vaak andere kosten dan een instelling die een vermogen beheert.
- Geld dat overblijft na opheffing van de instelling, wordt besteed aan een ANBI met een soortgelijk doel. Uit de regelgeving van de ANBI moet blijken, dat geld dat na opheffing van de ANBI overblijft wordt besteed aan een ANBI met een soortgelijk doel. Hierdoor wordt bijvoorbeeld geld van een theater na opheffing ook weer besteed aan een theater.
- De instelling voldoet aan de administratieve verplichtingen. Uit deze administratie moet bijvoorbeeld blijken:
- welke bedragen er (per bestuurder) aan onkostenvergoeding en vacatiegelden zijn betaald;
- welke kosten de instelling heeft gemaakt;
- denk bijvoorbeeld aan de beheerskosten van de instelling;
- wat de aard en omvang van de inkomsten en het vermogen van de instelling is.
Gegevens online publiceren
Vanaf 1 januari 2014 moet een ANBI ook op een internetsite de volgende gegevens publiceren:
- De naam van de instelling. Is de instelling bij het publiek bekend onder een andere naam dan die in de statuten staat? Publiceer dan beide namen.
- Het RSIN (Rechtspersonen en Samenwerkingsverbanden Informatienummer)/fiscaal nummer.
- Het post- of bezoekadres van de instelling.
- Een duidelijke beschrijving van de doelstelling van de ANBI.
- De hoofdlijnen van het beleidsplan.
- De functie van de bestuurders. Hiermee wordt bedoeld de functies van de bestuurders zoals die staan in de statuten, bijvoorbeeld ‘voorzitter’, ‘penningmeester’ en ‘secretaris’.
- De namen van de bestuurders.
- Het beloningsbeleid.
Publiceer zowel het beloningsbeleid voor het bestuur zoals dat in de statuten staat, als voor de directie van de instelling. Publiceer ook het beloningsbeleid voor het personeel. Voor deze laatste groep kan worden volstaan met een verwijzing naar de CAO of salarisregeling voor het personeel, als dat van toepassing is. Lees meer over de beloning voor bestuurders. - Een actueel verslag van de uitgeoefende activiteiten.
- Een financiële verantwoording.
Een ANBI kan de vereiste gegevens op een eigen internetsite publiceren, of op een gemeenschappelijke internetsite van bijvoorbeeld een brancheorganisatie. Voor meer advies over het oprichten van een ANBI of een check of de huidige statuten nog voldoen aan de ANBI voorwaarden, kun je uiteraard altijd contact opnemen met een van onze specialisten van team ondernemingsrecht.
[1] Bron: www.belastingdienst.nl
